Trung Quốc lên kế hoạch cắt giảm sản lượng thép trong giai đoạn 2025-2026

Trung Quốc lên kế hoạch cắt giảm sản lượng thép trong giai đoạn 2025-2026

Trung Quốc – nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới – sẽ thúc đẩy việc cắt giảm sản xuất thép trong giai đoạn 2025-2026. Động thái này nhằm giải quyết vấn đề công suất dư thừa đang gây áp lực lên giá cả toàn cầu và khiến nhiều quốc gia phản ứng bằng các biện pháp bảo hộ thương mại.

Theo tài liệu kế hoạch được soạn thảo bởi các bộ công nghiệp và môi trường mà Reuters tiếp cận được, Trung Quốc sẽ “hạn chế nghiêm ngặt công suất mới và giảm sản lượng” trong ngành thép. “Ngành công nghiệp thép hiện đang đối mặt với cung vượt quá cầu và thiếu nhu cầu hiệu quả, dẫn đến mất cân bằng cung-cầu ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả phát triển”, trích từ tài liệu.

Mặc dù tài liệu không đặt ra các mục tiêu cụ thể cho việc cắt giảm sản lượng mà Chính phủ đã cam kết hồi đầu năm nay, dữ liệu cho thấy sản lượng thép thô của Trung Quốc đã giảm 3.1% trong 7 tháng đầu năm 2025.

Trước đó, Trung Quốc từng triển khai một nỗ lực tương tự vào năm 2023 nhằm tái cơ cấu ngành công nghiệp thép, nhưng đã không thành công. Nguyên nhân một phần là do Bắc Kinh đã gửi những tín hiệu trái chiều đến các nhà sản xuất thép về mức độ nghiêm túc trong việc xử lý vấn đề công suất dư thừa.

Kế hoạch mới nhất cũng đặt ra một số mục tiêu khá tham vọng như tăng giá trị gia tăng của ngành thép 4% mỗi năm, đầu tư vào công nghệ mới và thúc đẩy sử dụng thép trong các dự án cơ sở hạ tầng và xây dựng nhà ở. Điều này làm dấy lên câu hỏi về tính khả thi của kế hoạch, đặc biệt khi mục tiêu cắt giảm sản lượng dường như mâu thuẫn với việc tăng trưởng giá trị ngành.

Các chuyên gia trong ngành cho rằng thành công của kế hoạch này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc thực thi và giám sát, đặc biệt ở cấp địa phương, nơi các mục tiêu phát triển kinh tế thường được ưu tiên hơn so với các mục tiêu cải cách cơ cấu quốc gia.

Siết chặt xuất khẩu thép

Tài liệu cũng đề cập đến việc “tăng cường quản lý xuất khẩu thép” nhưng không đi sâu vào chi tiết. Điều này khiến các chuyên gia và thương nhân đang đặt câu hỏi: Liệu Trung Quốc có thực sự sẽ trừng phạt nghiêm khắc các công ty xuất khẩu thép có hành vi trốn thuế giá trị gia tăng hay không?

Theo một số ước tính, khoảng 1/3 lượng xuất khẩu thép của Trung Quốc trong năm 2023 đã trốn thuế giá trị gia tăng. Các chuyên gia cho rằng nếu Bắc Kinh thực sự nghiêm túc trong việc hạn chế hành vi này, lượng xuất khẩu thép có thể sẽ giảm mạnh.

Xuất khẩu thép của Trung Quốc đã tăng vọt trong hai năm qua, dẫn đến các biện pháp chống bán phá giá từ các đối tác thương mại. Các nước này cho rằng làn sóng sản phẩm thép giá rẻ từ Trung Quốc đã gây tổn hại đến các nhà sản xuất địa phương.

Dù vậy, xuất khẩu thép của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 7 đã đạt mức cao kỷ lục, giữ cho tổng lượng xuất khẩu hàng năm đang trên đà vượt qua kỷ lục được thiết lập vào năm 2015.

Theo báo cáo của Reuters hồi tháng trước, các nhà sản xuất thép Trung Quốc đã tăng cường xuất khẩu phôi thép – sản phẩm bán thành phẩm – nhằm tránh né các loại thuế quan.

Các chuyên gia trong ngành cho rằng thành công của kế hoạch này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc thực thi và giám sát, đặc biệt ở cấp địa phương, nơi các mục tiêu phát triển kinh tế thường được ưu tiên hơn so với các mục tiêu cải cách cơ cấu quốc gia.

Vũ Hạo (Theo Reuters)