Ngành hàng không Ấn Độ tê liệt vì khủng hoảng của IndiGo

Ngành hàng không Ấn Độ tê liệt vì khủng hoảng của IndiGo

Một tuần hỗn loạn vừa qua đã khiến ngành hàng không Ấn Độ rung chuyển. IndiGo – hãng hàng không thống trị với 65% thị phần – hủy bỏ 2,000 chuyến bay, để lại hàng chục ngàn hành khách trong cảnh tuyệt vọng và đặt ra câu hỏi: Liệu một hãng hàng không có thể “quá lớn để sụp đổ” (too big to fail)?

Các hành khách theo dõi thông tin cập nhật về các chuyến bay khi họ đứng cạnh màn hình hiển thị chi tiết những chuyến bay của IndiGo bị hủy tại Sân bay Quốc tế Kempegowda ở Bengaluru, Ấn Độ, ngày 06/12/2025

Từ biểu tượng thành công đến ác mộng hàng không

IndiGo từ lâu được coi là minh chứng sống động cho “giấc mơ bay” của người Ấn Độ. Thủ tướng Narendra Modi từng nói những người “đi dép tông cũng nên được thấy trên máy bay”, và IndiGo chính là hãng đã biến ước mơ đó thành hiện thực với lời hứa giá vé thấp và đúng giờ xuất sắc.

Với tỷ lệ đúng giờ 91.4% vào tháng 7 – tốt nhất Ấn Độ – IndiGo đã xây dựng thương hiệu dựa trên slogan “Mỗi lần chúng tôi bay, chúng tôi sẽ đảm bảo bạn hạ cánh đúng giờ”. Nhưng tuần trước, cam kết này đã sụp đổ hoàn toàn khi tỷ lệ đúng giờ lao dốc xuống chỉ 3.7%.

Nguyên nhân của thảm họa này đến từ việc hãng không chuẩn bị kịp cho quy định mới về giờ làm việc của phi công, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng. Kết quả là cảnh tượng “chưa từng có” trong lịch sử hàng không Ấn Độ: Hành lý chồng chất tại sân bay, hành khách tuyệt vọng và hàng ngàn kế hoạch kỳ nghỉ, các đám cưới bị đảo lộn.

Khủng hoảng này phơi bày một thực tế đáng lo ngại: IndiGo và Air India cùng nhau nắm giữ 92% thị phần hàng không Ấn Độ, tạo ra tình trạng “gần như độc quyền kép” với những lỗ hổng nghiêm trọng. Trên nhiều tuyến bay nội địa, IndiGo thậm chí độc quyền hoàn toàn.

“IndiGo đã quá lớn, bất kỳ sự cố nào cũng có thể làm rung chuyển cả hệ thống”, Harsh Vardhan, Chuyên gia từ Starair Consulting cảnh báo. “Nếu IndiGo hoặc Air India gặp rắc rối, sẽ có sự hỗn loạn trong hàng không Ấn Độ”.

Cựu CEO Air Deccan G.R. Gopinath cũng đồng tình: “Không nền kinh tế nào phát triển tốt khi chỉ dựa vào độc quyền kép hay độc quyền”.

Các hành khách chờ bên ngoài quầy vé của hãng hàng không IndiGo tại Sân bay Quốc tế Chhatrapati Shivaji Maharaj, sau khi nhiều chuyến bay của IndiGo bị hủy, ở Mumbai, Ấn Độ, ngày 06/12/2025

Trong khi IndiGo đang lao đao, đối thủ Air India cũng không đáng tin cậy hơn. Với 27% thị phần, Air India từ lâu vật lộn với đội máy bay cũ kỹ, chất lượng dịch vụ kém và sự giám sát ngày càng chặt chẽ sau vụ tai nạn tháng 6 cướp đi sinh mạng của 260 người.

Điều này khiến tham vọng phát triển hàng không của Thủ tướng Modi gần như hoàn toàn phụ thuộc vào hai hãng này.

Trong năm 2024, 174 triệu hành khách đã sử dụng dịch vụ hàng không trong và ngoài Ấn Độ, tăng 10% so với năm trước theo dữ liệu của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế.

Đà phát triển thần tốc của IndiGo

Được thành lập năm 2006 bởi hai doanh nhân Ấn Độ Rakesh Gangwal và Rahul Bhatia, IndiGo đã có hành trình phát triển “thần tốc”. Từ một hãng hàng không khởi nghiệp, IndiGo giờ đây sở hữu đội máy bay hơn 400 chiếc – chủ yếu là Airbus A320 – và phục vụ gần 380 ngàn khách hàng mỗi ngày thông qua hơn 2 ngàn chuyến bay.

Hiện tại, hãng được dẫn dắt bởi CEO Pieter Elbers, cựu lãnh đạo của KLM Royal Dutch Airlines, người đã mang kinh nghiệm quốc tế vào việc điều hành “đế chế hàng không” Ấn Độ này.

“Có lẽ đây là thời điểm tồi tệ nhất trong lịch sử công ty. Những gián đoạn này đang làm tổn hại nghiêm trọng đến hình ảnh thương hiệu”, một giám đốc IndiGo thừa nhận trong tâm trạng lo lắng.

Dù có doanh thu 9 tỷ USD và lợi nhuận 807 triệu USD năm trước, IndiGo giờ đây phải đối mặt với hậu quả nặng nề. Hãng đã phải hoàn tiền ít nhất 68 triệu USD cho khách hàng và con số này vẫn tiếp tục tăng.

Bài học từ Southwest Airlines

Tình huống này gợi nhớ cuộc khủng hoảng mùa lễ 2022 của Southwest Airlines, khi hãng hủy 16,900 chuyến bay và mất 400 triệu USD. Chính phủ Ấn Độ đã nhanh chóng nới lỏng quy định về giờ nghỉ của phi công, tuy nhiên các chuyên gia nhận định đây chỉ là biện pháp tạm thời.

IndiGo tỏ ra lạc quan khi cho biết hoạt động sẽ trở lại bình thường vào ngày 10/12, nhưng cuộc khủng hoảng này đã làm dấy lên câu hỏi quan trọng: Liệu Ấn Độ có cần đa dạng hóa thị trường hàng không để tránh rủi ro tương tự trong tương lai?

Vũ Hạo