Năm 2026: Những rủi ro ẩn giấu có thể ‘thổi bay’ danh mục đầu tư

Năm 2026: Những rủi ro ẩn giấu có thể ‘thổi bay’ danh mục đầu tư

Nếu có điều gì chúng ta học được từ năm 2025, đó là nền kinh tế toàn cầu, các doanh nghiệp và thị trường tài chính đều có sức chống chọi mạnh mẽ hơn nhiều so với dự báo. Bất chấp những lo ngại về thuế quan, căng thẳng địa chính trị hay tính toàn vẹn thể chế, thị trường chứng khoán vẫn tăng mạnh, trái phiếu ổn định và tài sản tư nhân không “nổ tung” như nhiều người lo sợ.

Mặc dù thị trường từng “rơi xuống vực” sau tuyên bố thuế quan của Donald Trump vào tháng 4, sự phục hồi nhanh chóng đã tạo nên làn sóng lạc quan. Nhiều chuyên gia tin rằng xu hướng tích cực này sẽ tiếp tục và thị trường sẽ tăng trưởng mạnh trong năm 2026.

Tuy nhiên, các quản lý quỹ vẫn phải tính toán những rủi ro tiềm ẩn. Thực tế có một số rủi ro như thiên thạch rơi hay các rủi ro thiên nga đen khác là không thể dự đoán, nhưng một số rủi ro khác lại có thể định lượng và chuẩn bị được.

Bong bóng AI – Mối đe dọa lớn nhất

Rủi ro rõ ràng nhất mà các nhà đầu tư phải đối mặt chính là cuộc chơi trí tuệ nhân tạo (AI). Doanh thu khổng lồ từ công nghệ kết hợp với việc đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng AI đã tạo nên sự vượt trội của cổ phiếu công nghệ, tuy có phần “bọt bóng” nhưng không phải là ảo tưởng hoàn toàn.

Câu hỏi then chốt là: Liệu “con hào cạnh tranh” của các ông lớn công nghệ Mỹ có thực sự bền vững? Trung Quốc có thể bắt kịp không? Sự kiện DeepSeek tháng 1/2025 đã cho thấy khả năng này là hoàn toàn có thể. Thêm vào đó, các công ty thống trị hôm nay có chắc chắn sẽ là những nhà vô địch ngày mai – như cuộc cạnh tranh giữa Alphabet và Nvidia đang minh chứng.

Quan trọng nhất, liệu người tiêu dùng cuối cùng có sẵn sàng trả đủ tiền cho công nghệ này để biện minh cho tất cả những khoản đầu tư khổng lồ đó hay không? Với quy mô hiện tại của các “đại gia công nghệ”, những câu hỏi này không thể bỏ qua.

Chỉ riêng Nvidia vẫn có giá trị hơn 4 ngàn tỷ USD, ngay cả sau đợt giảm giá gần đây. Một sự sụt giảm mạnh của toàn ngành sẽ để lại “vết thương” lớn trên thị trường Mỹ và lan tỏa ra toàn cầu. Trong một cú sốc nghiêm trọng, không có tài sản nào được miễn nhiễm.

BlackRock trong báo cáo triển vọng 2026 đã cảnh báo: “Nếu câu chuyện AI đổ vỡ, tác động sẽ áp đảo bất kỳ nỗ lực đa dạng hóa nào”. Tập đoàn quản lý tài sản này khuyến nghị: “Danh mục đầu tư cần có kế hoạch B rõ ràng và sẵn sàng xoay chuyển nhanh chóng”.

Nhiều nhà đầu tư cho rằng họ đang đa dạng hóa bằng cách tăng cường đầu tư vào châu Á, cơ sở hạ tầng năng lượng hay tài nguyên liên quan công nghệ để giảm bị tác động trực tiếp bởi ngành chip. Tuy nhiên, quan điểm này có thể là sai lầm vì tất cả đều thuộc cùng một chuỗi giá trị AI. Chỉ khi suy thoái thực sự xảy ra, chúng ta mới biết ai đúng ai sai.

Nguy cơ lạm phát hồi sinh

Rủi ro lớn thứ hai là việc chi tiêu mạnh tay cho AI có thể châm ngòi cho sự hồi sinh của lạm phát. Lạm phát tiêu dùng của Mỹ hiện vẫn ở mức khoảng 3%, trong khi chỉ số lạm phát ưa thích của Fed cũng vượt mục tiêu 2%.

Các nhà đầu tư đang giả định rằng lạm phát sẽ tiếp tục giảm dần, cho phép Fed cắt giảm lãi suất ít nhất một lần nữa trong năm tới. Nhưng một số chuyên gia nghi ngờ lạm phát do thuế quan vẫn đang “ẩn nấp” và chờ cơ hội bùng phát.

Nếu điều này xảy ra, biến động thị trường sẽ không thể tránh khỏi. Fed tăng lãi suất sẽ khiến cổ phiếu chịu đựng. Ngược lại, nếu Fed giữ nguyên hoặc tiếp tục cắt giảm – điều hoàn toàn có thể sau khi Jay Powell rời ghế chủ tịch vào tháng 5 – thì trái phiếu và đồng USD sẽ phải gánh chịu hậu quả.

Các ngân hàng trung ương nhỏ hơn như Australia và Na Uy đã bắt đầu tránh cắt giảm lãi suất thêm. Nếu Mỹ cũng rơi vào tình huống tương tự, nhiều nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn.

Những “quả bom” tiềm ẩn khác

Trong số những rủi ro “kỳ quặc” khác, tiền ảo đang trở thành mối lo ngại khi ngày càng thâm nhập sâu vào hệ thống tài chính cao cấp dưới thời Tổng thống Trump. Một “tai nạn” trong lĩnh vực này – điều không khó tưởng tượng – sẽ gây tổn hại cho các nhà đầu tư cá nhân đã nâng đỡ thị trường cổ phiếu năm nay, tạo ra căng thẳng lan tỏa và thậm chí buộc các ngân hàng trung ương phải can thiệp.

Tại Nhật Bản, lợi suất trái phiếu Chính phủ đang tăng cao trong bối cảnh lãi suất tụt lại phía sau mức lạm phát tăng. Mặc dù đây đã là rủi ro trong nhiều năm và chưa bao giờ thực sự gây tác động quá lớn, nhưng giờ đây có vẻ khả thi rằng lợi suất có thể tăng đủ cao để các nhà đầu tư Nhật không còn cần đầu tư ra nước ngoài. Việc mất đi một “người mua lớn” nợ toàn cầu trong thời điểm này sẽ không hề có lợi.

Tâm lý lạc quan trên diện rộng

Lý do cuối cùng để thận trọng chính là tâm lý lạc quan hiện tại. Các nhà bi quan hiện khá hiếm hoi trên thị trường. Ngay cả Albert Edwards – chuyên gia nổi tiếng với quan điểm bi quan tại Société Générale – mặc dù vẫn tin rằng cổ phiếu Mỹ đang có bong bóng và nếu bong bóng vỡ sẽ kéo theo nền kinh tế. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận “khó thấy được chất xúc tác về vĩ mô cho một đợt lao dốc mạnh”.

Điều này không có nghĩa là sự sụp đổ hay suy giảm tài sản rủi ro là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, sự lạc quan áp đảo hiện tại có nghĩa là những sai lầm nhỏ cũng có thể tạo ra biến động đau đớn. Mỗi rủi ro được đề cập đều xứng đáng được theo dõi chặt chẽ trong năm 2026.

Vũ Hạo