Canh bạc 100 tỷ USD để nuôi giấc mơ của OpenAI

Canh bạc 100 tỷ USD để nuôi giấc mơ của OpenAI

Các nhà phát triển và công ty điện toán đám mây đang chấp nhận rủi ro lớn khi dựa vào nguồn thu từ OpenAI, một startup chưa có lãi, để làm cơ sở thanh toán cho những khoản vay khổng lồ mà họ đã huy động.

Các đối tác trung tâm dữ liệu của OpenAI đang trên đà tích lũy gần 100 tỷ USD nợ vay liên quan đến startup đang thua lỗ này. Trong khi đó, CEO OpenAI lại hưởng lợi từ cơn sốt chi tiêu dựa trên nợ của các đối tác mà không phải tự gánh rủi ro tài chính.

Theo phân tích của Financial Times (FT), SoftBank, Oracle và CoreWeave đã vay ít nhất 30 tỷ USD để đầu tư vào OpenAI hoặc hỗ trợ xây dựng trung tâm dữ liệu cho họ. Tập đoàn đầu tư Blue Owl Capital và các công ty hạ tầng máy tính như Crusoe cũng dựa vào các hợp đồng mà khách hàng của họ ký với OpenAI để trả lãi và gốc cho khoảng 28 tỷ USD tiền vay.

Nguồn tin cho biết một nhóm ngân hàng đang thảo luận cấp thêm khoản vay 38 tỷ USD cho Oracle và Vantage để tài trợ cơ sở hạ tầng phục vụ OpenAI. Thỏa thuận dự kiến hoàn tất trong vài tuần tới.

Ban lãnh đạo OpenAI cho biết họ có kế hoạch huy động lượng nợ lớn để chi trả cho các hợp đồng này, nhưng đến nay gánh nặng tài chính vẫn nằm trên vai đối tác và chủ nợ.

“Đó gần như là chiến lược của chúng tôi”, một giám đốc cấp cao của OpenAI chia sẻ. “Làm thế nào để [OpenAI] tận dụng bảng cân đối kế toán của người khác?”.

Quy mô các khoản vay phụ thuộc vào OpenAI làm gia tăng sự giám sát đối với các thỏa thuận trị giá 1.4 ngàn tỷ USD mà công ty đã ký trong năm 2025 để mua năng lực tính toán từ nhà sản xuất chip và công ty trung tâm dữ liệu trong 8 năm tới. Những cam kết này vượt xa doanh thu hàng năm dự kiến 20 tỷ USD của startup trong năm 2025.

Theo các nguồn tin, startup này có rất ít nợ trên bảng cân đối kế toán. OpenAI có hạn mức tín dụng 4 tỷ USD với một số ngân hàng Mỹ từ năm 2024 nhưng vẫn chưa giải ngân.

Công ty cần năng lực tính toán lớn để huấn luyện và vận hành các mô hình tiên tiến đứng sau chatbot và các công cụ như trình tạo video. OpenAI cho biết: “Xây dựng hạ tầng AI là điều quan trọng nhất chúng tôi có thể làm để đáp ứng nhu cầu toàn cầu đang tăng vọt… Sự thiếu hụt năng lực tính toán hiện nay là rào cản lớn nhất đối với tăng trưởng của OpenAI”.

SoftBank, Vantage, CoreWeave, Crusoe và Blue Owl từ chối bình luận. Oracle không phản hồi.

Startup trụ sở tại San Francisco, hiện là công ty tư nhân giá trị nhất thế giới với định giá 500 tỷ USD, tin rằng họ cần nhiều vốn hơn nữa để tài trợ trung tâm dữ liệu, chip và năng lượng nhằm tạo ra “trí tuệ nhân tạo tổng hợp” (AGI), hệ thống vượt khả năng con người.

Theo báo cáo 2024 của Janus Henderson, khoản 100 tỷ USD từ trái phiếu, vay ngân hàng và tín dụng tư nhân liên quan đến OpenAI tương đương nợ ròng trực tiếp của 6 doanh nghiệp vay nợ lớn nhất thế giới như Volkswagen, Toyota, AT&T và Comcast.

Các khoản nợ liên quan đến OpenAI có thể cao hơn nhiều. Nhiều đối tác như SoftBank và CoreWeave đã vay khoản lớn trong năm 2025 nhưng không gắn kết rõ ràng với startup. SoftBank đã huy động khoảng 20 tỷ USD trong năm 2025 cho các khoản đầu tư AI, trong đó OpenAI chiếm phần lớn. Một nguồn tin cho biết, 1 tỷ USD trong khoản vay cầu nối 8.5 tỷ USD đã được hoàn trả; vài tỷ USD khác được dùng để mua lại trái phiếu hiện hữu thay vì cho đầu tư mới.

CoreWeave có các hợp đồng lớn cung cấp năng lực tính toán cho Microsoft và đã vay hơn 10 tỷ USD để thuê không gian trung tâm dữ liệu nhằm đáp ứng nghĩa vụ này. Một phần năng lực này có thể chuyển sang OpenAI thông qua các thỏa thuận với Microsoft.

Nợ liên quan đến OpenAI tiếp tục phình to

Oracle đã bán 18 tỷ USD trái phiếu doanh nghiệp để chi trả các cam kết hạ tầng với OpenAI. Các nhà phân tích của KeyBanc Capital Markets dự đoán Oracle có thể phải vay 100 tỷ USD trong 4 năm tới để thực hiện hợp đồng với OpenAI. Con số này có thể bao gồm gói nợ 38 tỷ USD cho các trung tâm dữ liệu Vantage đang phát triển tại Texas và Wisconsin.

Nhiều khoản vay trung tâm dữ liệu được cấp cho các tổ chức mục đích đặc biệt (SPV), bao gồm cấu trúc phức tạp như thực thể lợi ích biến đổi (VIE), nhằm bảo vệ nhà đầu tư và nhà phát triển trong trường hợp vỡ nợ.

Nguồn tin cho biết Vantage đang chuẩn bị sử dụng SPV cho khoản vay tại các địa điểm Texas và Wisconsin.

Blue Owl và Crusoe đã lập một SPV chung để xây dựng trung tâm dữ liệu đầu tiên của OpenAI tại Mỹ ở Abilene, Texas. Liên doanh đã vay khoảng 10 tỷ USD từ JPMorgan để tài trợ xây dựng; khoản vay sẽ được hoàn trả thông qua hợp đồng thuê 17 năm của Oracle tại đây. Tuy nhiên, khoản vay này không có quyền truy đòi đối với Blue Owl hay Crusoe, nghĩa là JPMorgan sẽ tiếp quản đất và trung tâm dữ liệu nếu Oracle không thể thanh toán.

Blue Owl cũng sử dụng một SPV do mình sở hữu hoàn toàn để vay 18 tỷ USD từ nhóm ngân hàng chủ yếu của Nhật Bản cho địa điểm thứ hai tại New Mexico, nơi Oracle đang thuê cho OpenAI.

Quốc An (Theo FT)