Các đối tác thương mại Mỹ gấp rút đàm phán để được miễn thuế quan Trump

Các đối tác thương mại Mỹ gấp rút đàm phán để được miễn thuế quan Trump

Các đối tác thương mại Mỹ đang tích cực vận động Nhà Trắng để được miễn thuế quan mới có hiệu lực từ 07/08, nhằm giảm tác động kinh tế từ chính sách thương mại mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Cuộc vận động miễn thuế này cho thấy các cuộc đàm phán thương mại kéo dài nhiều tháng vẫn còn lâu mới kết thúc, bất chấp loạt thỏa thuận được Nhà Trắng ca ngợi trong tháng qua.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Nhà Trắng trong tuần này

Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản và Hàn Quốc nằm trong số những bên đã đạt thỏa thuận với ông Trump, nhưng đằng sau hậu trường, các nhà đàm phán của họ vẫn tiếp tục tranh luận với quan chức Mỹ để được giảm thuế thêm cho các ngành xuất khẩu trọng yếu. Hàng chục trường hợp miễn thuế và ngoại lệ đã được chấp thuận cho các sản phẩm như nước cam Brazil và đồng Chile.

Đồng thời, các nhà đàm phán đang tìm kiếm sự rõ ràng hơn về kế hoạch thuế quan của Mỹ, vốn vẫn đang thay đổi liên tục. Nhiều chi tiết quan trọng của các thỏa thuận đã đạt được vẫn chưa được hoàn thiện, hoặc đang được mỗi bên diễn giải khác nhau.

Khoảng hai phần ba lượng đồng tinh luyện nhập khẩu vào Mỹ đến từ Chile.

Trong ngày 06/08, Tổng thống Trump cho biết thuế quan đối với chất bán dẫn nhập khẩu sẽ ở mức khoảng 100%, nhưng miễn thuế cho các công ty như Apple – nhà sản xuất iPhone – có đầu tư vào sản xuất tại Mỹ. Các mức thuế mới đối với ngành nhạy cảm khác như dược phẩm vẫn chưa được thông báo chính thức.

* Ông Trump dọa thuế quan 100% với chip, miễn cho công ty cam kết sản xuất tại Mỹ

Sự thiếu rõ ràng này, cùng với việc Trump thường xuyên thay đổi thuế quan đột ngột vì nhiều lý do chính trị khác nhau, đã tạo ra sự bất ổn lớn cho các doanh nghiệp muốn tiếp cận thị trường Mỹ. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định đầu tư, tuyển dụng và định giá của các công ty. Ví dụ điển hình là mới đây, ông Trump thông báo tăng thêm 25% thuế với hàng Ấn Độ để trừng phạt việc nước này mua dầu Nga, nâng tổng mức thuế lên 50%.

Các quan chức chính quyền trong nhiều tháng qua đã nhấn mạnh sẽ “không có miễn thuế, không có ngoại lệ” đối với thuế quan theo quốc gia cụ thể mà ông Trump thông báo vào tháng 4. Chính sách này nhắm vào cả đồng minh và đối thủ, được Tổng thống mô tả là Mỹ đáp trả lại hàng thập kỷ bị đối xử bất công trong thương mại quốc tế.

Tuy nhiên, vào tháng 4, Nhà Trắng đã thông báo miễn thuế đối ứng cho điện thoại thông minh, laptop và thiết bị điện tử tiêu dùng khác từ Trung Quốc và các nhà sản xuất châu Á. Chính quyền cũng miễn thuế cho năng lượng, vàng thỏi và một số khoáng sản quan trọng, đồng thời loại trừ hàng nhập khẩu như thép, nhôm, thuốc và đồng khỏi thuế quan mới vì chúng thuộc các lệnh thuế quan riêng biệt.

Khi nhiều thỏa thuận thương mại được ký kết, ngày càng nhiều miễn thuế được công bố. Ông Trump tuần trước đã ký sắc lệnh áp thuế quan 50% với hàng hóa Brazil, nhưng các mặt hàng xuất khẩu chính của nước này gồm máy bay, kim loại, nhiên liệu và nước cam đều được loại trừ. Tổng cộng, Nhà Trắng liệt kê 694 sản phẩm được miễn thuế, chiếm khoảng 43% trong 42.3 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu của Brazil sang Mỹ, theo Phòng Thương mại Mỹ tại Brazil.

Chile là quốc gia khác thành công thuyết phục chính quyền Trump miễn thuế cho mặt hàng xuất khẩu chủ lực. Là nhà cung cấp đồng lớn cho Mỹ, Chile đã giành được sự miễn giảm từ mức thuế 50% mà ông Trump dự kiến áp với đồng nhập khẩu. Khoảng 65% lượng đồng tinh luyện nhập khẩu của Mỹ đến từ Chile, theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ.

“Chúng ta đang chuyển từ không miễn thuế sang miễn thuế có giới hạn, đặc biệt cho các sản phẩm không thể sản xuất trong nước”, Everett Eissenstat, từng là Phó Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, nhận xét.

Hiện tại, cuộc chạy đua để vận động miễn thuế đang diễn ra gay gắt.

EU đã chấp nhận mức thuế cơ bản 15% trong khuôn khổ thỏa thuận chính trị với Nhà Trắng. Khối này dự kiến một số sản phẩm sẽ được loại trừ khỏi mức thuế cơ bản 15% vì Mỹ coi chúng là hàng hóa chiến lược. Máy bay và linh kiện dự kiến nằm trong danh sách không chịu thuế quan bổ sung, các quan chức EU cho biết. Họ vẫn đang tranh thủ miễn thuế thêm cho hóa chất, thuốc generic và cả rượu vang, rượu mạnh.

Các tập đoàn châu Âu cũng đang tự mình vận động. CEO Volkswagen Oliver Blume tuần trước tiết lộ công ty sẽ tiếp tục thương lượng với chính quyền Trump về gói hỗ trợ đầu tư tỷ đô để giảm tác động từ thuế quan tăng cao. BMW cũng đang thúc đẩy chương trình hoàn thuế xuất khẩu, giúp các doanh nghiệp thu hồi thuế quan đã nộp khi xuất khẩu hàng hóa từ nhà máy Mỹ.

Việc vận động xin miễn thuế chỉ là một phần trong nỗ lực duy trì kênh đàm phán với Mỹ, trong bối cảnh các thủ đô nước ngoài lo ngại về những thay đổi bất ngờ tiếp theo trong chính sách thương mại của Trump. Tổng thống Mỹ đã cảnh báo thuế quan với dược phẩm có thể lên tới 250%.

Hàn Quốc, quốc gia vừa ký thỏa thuận thương mại với Washington tuần trước, đã bắt đầu chuẩn bị cho vòng đàm phán tiếp theo, Bộ trưởng Tài chính Koo Yun-cheol thông báo với Quốc hội trong ngày 06/08.

Trưởng đoàn đàm phán thương mại Nhật Bản Ryosei Akazawa đã bay đến Mỹ trong ngày 05/08 để tiếp tục thảo luận với quan chức Mỹ. Nhật Bản muốn biết chính xác khi nào việc giảm thuế quan ô tô đã thỏa thuận sẽ được thực hiện.

Quần áo được bày bán bên ngoài một nhà máy ở Campuchia

Các quốc gia nhỏ hơn cũng đang nỗ lực cải thiện thỏa thuận của mình. Campuchia hy vọng được miễn thuế 19% ở một số ngành như may mặc, giày dép và vali, theo Phó Thủ tướng Sun Chanthol – người đứng đầu đoàn đàm phán thương mại với Mỹ.

“Mức 19% không phải đã khắc trên đá, vì chúng tôi có thể quay lại và loại bỏ một số ngành cụ thể”, ông nói, đồng thời cho biết nhiều quốc gia khác cũng đang tìm kiếm miễn thuế tương tự.

Vũ Hạo (Theo WSJ)