Alibaba có bước tiến lớn về AI, nhưng không đạt kỳ vọng doanh thu trong quý 2

Alibaba có bước tiến lớn về AI, nhưng không đạt kỳ vọng doanh thu trong quý 2

Alibaba Group Holding công bố kết quả kinh doanh quý 2 không như kỳ vọng của thị trường, dù tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc này đang có những bước tiến đáng kể trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI).

Trong quý 2/2025, doanh thu của Alibaba chỉ tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 247.65 tỷ Nhân dân tệ (34.57 tỷ USD), thấp hơn mức dự báo trung bình 253.27 tỷ Nhân dân tệ của các nhà phân tích được LSEG khảo sát.

Mặc dù doanh thu không đạt kỳ vọng, thu nhập ròng của Alibaba lại tăng mạnh 76% lên 42.38 tỷ Nhân dân tệ. Kết quả tốt này chủ yếu đến từ hai nguồn: Giá trị tăng của các khoản đầu tư cổ phiếu công ty đang nắm giữ và tiền thu được từ việc bán mảng kinh doanh giao đồ ăn của Trendyol (công ty con tại Thổ Nhĩ Kỳ) vào tháng 5.

Trong khi đó, Alibaba đang chịu áp lực về lợi nhuận do chiến lược “bán lẻ tức thì”. Từ tháng 5, công ty đã ra mắt Taobao Shangou – dịch vụ giao hàng siêu nhanh trong vòng 1-2 giờ – để cạnh tranh với Meituan và JD.com. Để thúc đẩy dịch vụ mới này, Alibaba đã chi mạnh cho quảng cáo và đặc biệt là các chương trình giảm giá lớn. Kết quả là trong quý 2, EBITA điều chỉnh (lợi nhuận trước khi trừ lãi vay, thuế và khấu hao, không tính các chi phí đặc biệt) đã giảm 14% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu vì chi phí đầu tư vào dịch vụ bán lẻ tức thì này.

Vào tháng 7, Taobao – nền tảng bán lẻ chủ lực của Alibaba – cũng đã công bố kế hoạch trợ giá khổng lồ trị giá 50 tỷ Nhân dân tệ. Kế hoạch này bao gồm việc phân phối phiếu giảm giá lớn, thẻ đặt hàng miễn phí và các sản phẩm giá cố định được trợ giá cho người tiêu dùng, cùng nhiều hình thức hỗ trợ khác cho các thương nhân trong 12 tháng tới.

Trong cuộc họp với các nhà phân tích vào ngày 29/8, CEO Eddie Wu của Alibaba tự tin báo cáo về thành công ban đầu của chiến lược thương mại nhanh. Ông nhấn mạnh dịch vụ này “đã nhanh chóng vượt qua các cột mốc quan trọng và tạo ra hiệu ứng cộng hưởng tích cực”. Theo ông Wu, phân khúc này đã thu hút gần 300 triệu người dùng hoạt động hàng tháng tính đến tháng 8, giúp tăng 25% số người mua sắm hàng tháng trên ứng dụng Taobao.

Tuy nhiên, giới phân tích tài chính tỏ ra hoài nghi về khả năng duy trì đà tăng trưởng này. Họ chỉ ra rằng phần lớn sự tăng trưởng về người dùng và đơn hàng gần đây chủ yếu dựa vào các chương trình giảm giá sâu cho những sản phẩm phổ biến như trà sữa.

Trả lời về lo ngại của các nhà phân tích, Jiang Fan – CEO mảng Thương mại Điện tử của Alibaba – đã làm rõ cách công ty đánh giá thành công của dịch vụ bán lẻ nhanh. Thay vì tập trung vào lợi nhuận độc lập của riêng mảng này, Alibaba sẽ xem xét giá trị tổng thể mà nó mang lại cho toàn bộ hệ sinh thái thương mại điện tử của tập đoàn. Ông Jiang tin tưởng rằng mảng thương mại nhanh sẽ tạo ra “giá trị kinh tế tích cực, bền vững” cho toàn bộ nền tảng, đồng thời vẫn duy trì được sức cạnh tranh về giá.

Bên cạnh những thách thức, Alibaba cũng ghi nhận một số kết quả tích cực. Doanh thu mảng thương mại điện tử tại Trung Quốc tăng 10% và mảng thương mại điện tử quốc tế tăng mạnh 19% so với cùng kỳ năm trước.

Điểm sáng đáng chú ý nhất là mảng điện toán đám mây, đạt mức tăng trưởng ấn tượng 26%, với doanh thu đạt 33.4 tỷ Nhân dân tệ. Alibaba đang đẩy mạnh chiến lược mở nguồn các mô hình AI Qwen, với niềm tin rằng cách tiếp cận này sẽ kích thích làn sóng ứng dụng AI mới và giúp củng cố vị thế của công ty trong lĩnh vực điện toán đám mây.

Trong thư gửi cổ đông vào tháng 6, Chủ tịch Alibaba Joe Tsai và CEO Eddie Wu tiết lộ rằng tính đến tháng 4/2025, tập đoàn đã cung cấp hơn 200 mô hình Qwen thông qua mã nguồn mở, dẫn đến hơn 300 triệu lượt tải xuống toàn cầu và việc tạo ra hơn 100,000 mô hình phái sinh.

Hồi tháng 2/2025, Alibaba công bố về kế hoạch đầu tư hơn 380 tỷ Nhân dân tệ trong 3 năm tới để xây dựng cơ sở hạ tầng phần cứng đám mây và AI, vượt xa tổng chi tiêu của họ trong thập kỷ qua.

Dù vẫn còn chưa chắc chắn việc nhập khẩu chip Nvidia tiên tiến vào Trung Quốc, CEO Wu vẫn khẳng định Alibaba sẽ tiếp tục thực hiện kế hoạch đầu tư ban đầu. Ông thừa nhận chi tiêu vốn có thể dao động theo từng quý tùy theo tình hình chuỗi cung ứng, nhưng tổng thể vẫn giữ nguyên.

“Chúng tôi đã chuẩn bị nhiều phương án dự phòng, bao gồm hợp tác với nhiều đối tác khác nhau và sẵn sàng thích ứng với các tình huống chuỗi cung ứng khác nhau”, ông Wu giải thích. “Vì vậy, tôi tin tưởng rằng dù ngành công nghiệp có biến động thế nào, chúng tôi vẫn sẽ thực hiện đúng kế hoạch đầu tư 380 tỷ Nhân dân tệ”.

Một điểm đáng lưu ý là mảng thương mại quốc tế của Alibaba – bao gồm các nền tảng AliExpress, Lazada và Alibaba.com – vẫn đang trong tình trạng lỗ. Điều này trái với kỳ vọng trước đó của ban lãnh đạo rằng mảng kinh doanh này sẽ đạt điểm hòa vốn trong năm tài chính từ tháng 4/2025 đến tháng 3/2026.

Mặc dù vậy, thị trường vẫn đánh giá tích cực về cổ phiếu Alibaba, với mức tăng ấn tượng hơn 40% từ đầu năm đến nay. Đà tăng này được thúc đẩy bởi sự phấn khích ngày càng tăng về tiềm năng AI của Trung Quốc, đặc biệt sau khi DeepSeek xuất hiện. Xu hướng này cũng phản ánh qua chỉ số Hang Seng Tech, đã tăng khoảng 27% tính từ đầu năm.

Vũ Hạo (Theo Nikkei Asia)