Năm vượt trội hiếm thấy của cổ phiếu thị trường mới nổi

Năm vượt trội hiếm thấy của cổ phiếu thị trường mới nổi

Năm 2025 đã trở thành năm đột phá của các thị trường mới nổi khi chỉ số MSCI Emerging Markets tăng vọt 30% từ đầu năm, vượt xa cả ba chỉ số chính của Phố Wall. Để so sánh, chỉ số MSCI World của các thị trường phát triển chỉ tăng hơn 20%.

Không chỉ một vài quốc gia nổi bật, mà cả một loạt thị trường mới nổi đều ghi nhận thành tích ấn tượng. Chỉ số Athens Composite của Hy Lạp dẫn đầu với mức tăng gần 44% và sẽ được nâng cấp lên thị trường phát triển vào tháng 9/2026. Chile và Cộng hòa Séc cùng tăng 50.8%, trong khi Romania đạt mức tăng hơn 42%.

Tại sự kiện của công ty quản lý đầu tư Ninety One ở London cuối tháng 11, các chuyên gia đã bày tỏ sự lạc quan về triển vọng 2026. Varun Laijawalla, nhà quản lý danh mục cổ phiếu thị trường mới nổi, mô tả 2025 là “năm của nhiều sự thay đổi lớn”.

“Sự thay đổi đầu tiên là đã có một xu hướng thống trị thị trường trong 15 năm qua – đó là các thị trường phát triển, thực chất là Mỹ. Điều đó đã thay đổi năm nay”, Laijawalla nhận định.

Một yếu tố quan trọng khác là sự suy yếu của đồng USD sau “15 năm giao dịch một chiều”. Chỉ số đồng USD đã giảm 9% từ đầu năm, bắt đầu từ đợt bán tháo tài sản Mỹ tháng 4 sau khi Tổng thống Trump công bố thuế đối ứng. Đồng USD yếu thường có lợi cho các thị trường mới nổi vì giảm áp lực nợ ngoại tệ và tăng dòng vốn đầu tư.

Laijawalla đặc biệt nhấn mạnh những thay đổi ở Trung Quốc và Hàn Quốc. Trung Quốc chứng kiến sự nổi lên của DeepSeek – thách thức với câu chuyện AI của Mỹ – và việc tái chấp nhận khu vực tư nhân. Hàn Quốc có chính phủ mới thực hiện những cải cách quản trị doanh nghiệp rất cần thiết.

“Trong 24 thị trường chúng tôi có thể đầu tư, Hàn Quốc là nơi có quản trị yếu kém kéo dài. Nếu giải quyết được vấn đề lớn này, đó chắc chắn sẽ là một thay đổi tích cực rất lớn”, ông nói.

Tuy nhiên, yếu tố quan trọng nhất là thay đổi trong “phát hành ròng” – cách thức cổ phiếu vào và ra khỏi thị trường niêm yết. “Tại sao thị trường mới nổi có hiệu suất kém hơn thị trường phát triển? Chỉ có một lý do duy nhất… đó là sự pha loãng từ phát hành ròng”.

Trong 15 năm qua, đặc biệt tại Trung Quốc, làn sóng IPO liên tục đã tạo áp lực pha loãng lên thị trường. “Nhưng con số này ở Trung Quốc đang thu hẹp một cách đáng kể”, ông cho biết.

Đồng thời, năm 2024 chứng kiến “một lượng lớn” chương trình mua lại cổ phiếu tại Trung Quốc và sự thay đổi trong hành vi phân bổ vốn doanh nghiệp, bao gồm tăng chi trả cổ tức.

“Gió ngược đang thuyên giảm, và rồi sẽ trở thành gió thuận. Khái niệm này chưa được thị trường hiểu đúng. Tôi nghĩ triển vọng thị trường mới nổi chưa bao giờ hấp dẫn như thế này trong 15 năm”, ông Laijawalla khẳng định.

Mislav Matejka, Trưởng phòng chiến lược cổ phiếu toàn cầu tại JP Morgan, cho biết ngân hàng này dự báo thị trường mới nổi sẽ có năm thứ hai liên tiếp vượt trội trong 2026, phá vỡ chuỗi nhiều năm thua kém.

“Trong nhiều năm, chúng tôi luôn khuyến nghị long thị trường phát triển, bán khống thị trường mới nổi. Nhưng năm nay chúng tôi đã hoàn toàn đảo ngược với thị trường mới nổi và Trung Quốc”, ông nói.

Các yếu tố hỗ trợ bao gồm định giá hấp dẫn, biến động tiền tệ tích cực và quỹ đạo tăng trưởng kinh tế khả quan. “Khi nhìn vào định giá thị trường mới nổi so với thị trường phát triển, chúng ta vẫn thấy mức chiết khấu 30-50%”, Matejka cho biết.

JP Morgan nhận định nhiều nền kinh tế mới nổi sẽ trở thành những bên hưởng lợi gián tiếp từ cơn bùng nổ AI toàn cầu nhờ nhu cầu tăng mạnh đối với hàng hóa như kim loại và năng lượng.

“Những người hoạt động trong lĩnh vực hàng hóa tại các thị trường mới nổi đang hưởng lợi từ những khoản đầu tư capex khổng lồ này”, Luis Oganes, Trưởng phòng nghiên cứu vĩ mô toàn cầu của JP Morgan, nhận định.

Stephen Isaacs từ Alvine Capital đánh giá các thị trường mới nổi “thú vị” trong năm 2026, đặc biệt quan tâm đến Châu Mỹ Latin.

“Hiệu ứng domino đang bắt đầu xuất hiện ở Châu Mỹ Latin”, ông nói, chỉ ra những thay đổi chính trị theo hướng bảo thủ tại Argentina và Chile, cùng với sự quan tâm của Tổng thống Trump đến khu vực này.

“Sự tập trung vào bán cầu tây, sức mạnh của các ý tưởng và dòng vốn Mỹ đang tạo ra một cuộc cách mạng bắt kịp ở Châu Mỹ Latin. Đó là một khu vực rất thú vị”, Isaacs nhận định.

Với nhiều “cơn gió thuận chiều”, năm 2026 hứa hẹn sẽ là năm tiếp theo đầy triển vọng cho các thị trường mới nổi, kết thúc chuỗi nhiều năm thua kém so với các thị trường phát triển.

Vũ Hạo