Trung Quốc siết xuất khẩu thép

Trung Quốc siết xuất khẩu thép

Giữa bối cảnh xuất khẩu thép Trung Quốc đang tạo ra những căng thẳng thương mại ngày càng gia tăng trên toàn cầu, Bắc Kinh đã quyết định triển khai hệ thống cấp phép mới từ năm 2026 để quản lý hoạt động xuất khẩu kim loại chiến lược này.

Theo thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 12/12, khoảng 300 mặt hàng thép sẽ thuộc diện quản lý giấy phép xuất khẩu từ ngày 01/01/2026. Các nhà xuất khẩu sẽ phải nộp đơn xin giấy phép dựa trên hợp đồng xuất khẩu và giấy chứng nhận kiểm tra chất lượng từ nhà sản xuất.

Động thái này xuất hiện sau những đồn đoán trên thị trường về khả năng Bắc Kinh sẽ thắt chặt kiểm soát xuất khẩu thép. Trước đó, danh sách 43 loại hàng hóa phải chịu giấy phép xuất khẩu năm 2025 đã bao gồm lúa mì, ngô, than và dầu thô.

Hiệp hội Thép và Sắt Trung Quốc giải thích rằng biện pháp này nhằm “duy trì sự cân bằng của cung, cầu và thương mại toàn cầu”. Tuy nhiên, quyết định này phản ánh áp lực ngày càng tăng từ cộng đồng quốc tế về xuất khẩu thép khổng lồ của Trung Quốc.

Trung Quốc – nhà sản xuất thép hàng đầu thế giới – đã ghi nhận xuất khẩu thép tăng trưởng ấn tượng kể từ năm 2023. Cụ thể, trong 11 tháng đầu năm 2025, lượng thép xuất khẩu đã tăng 6.7% so với cùng kỳ năm trước, đạt 107.72 triệu tấn và hướng tới việc thiết lập kỷ lục mới.

Từ góc độ Trung Quốc, xuất khẩu thép mạnh mẽ đã giúp bù đắp phần nào cho nhu cầu trong nước suy giảm do thị trường bất động sản trì trệ kéo dài. Điều này đặc biệt quan trọng khi ngành xây dựng – nguồn tiêu thụ chính của thép trong nước – đang đối mặt với khó khăn nghiêm trọng.

Mặt khác, dòng xuất khẩu mạnh mẽ này cũng đang tạo ra lo ngại trong cộng đồng quốc tế. Nhiều quốc gia băn khoăn về tác động của nguồn cung thép Trung Quốc đối với các nhà sản xuất địa phương. Dòng thép giá cạnh tranh từ Trung Quốc đang khiến nhiều nước phải tăng cường các biện pháp bảo hộ thương mại nhằm bảo vệ ngành thép trong nước.

Một vấn đề đáng quan tâm khác là xu hướng xuất khẩu tăng mạnh các sản phẩm thép bán thành phẩm như thép phôi – những sản phẩm có giá trị gia tăng thấp. Các chuyên gia thị trường và hiệp hội ngành đã chỉ trích xu hướng này, cho rằng đây là sự lãng phí các nguồn tài nguyên quý giá như quặng sắt.

Các nhà phân tích có quan điểm khác nhau về tác động của quy định mới. Nhiều người cho rằng trong ngắn hạn, việc xin giấy phép không quá khó khăn, do đó tác động sẽ hạn chế.

Tuy nhiên, một nhà phân tích có trụ sở tại Thượng Hải nhận định: “Mặc dù tác động ngắn hạn còn hạn chế, động thái này đặt nền móng cho các quy định có thể nghiêm ngặt hơn trong tương lai”. Điều này cho thấy Bắc Kinh đang chuẩn bị các công cụ để can thiệp sâu hơn vào hoạt động xuất khẩu thép nếu cần thiết.

Vũ Hạo