Mỹ: Thị trường chứng khoán thăng hoa trong một nền kinh tế yếu

Mỹ: Thị trường chứng khoán thăng hoa trong một nền kinh tế yếu

Từ tháng 1/2020 đến ngày 14/11 năm nay, chỉ số S&P 500 đã vượt trội hơn chỉ số S&P 493 (không bao gồm Magnificent 7) về mức lợi nhuận trung bình hàng năm gần 8 điểm phần trăm.

Giao dịch viên tại sàn chứng khoán New York, Mỹ. (Ảnh: THX/TTXVN)

Nền kinh tế Mỹ trong nhiều tháng đã cho thấy sự suy yếu trên nhiều mặt, từ việc làm đến nhà ở cho đến giá thực phẩm. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán lại là một câu chuyện khác, nhờ vào một số ít công ty được gọi là Magnificent 7, gồm Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet, Meta, Nvidia và Tesla.

Hoạt động trong mọi lĩnh vực, từ thương mại điện tử, phần mềm đến sản xuất chip, những công ty công nghệ này chiếm thị phần vượt trội và đã đưa thị trường chứng khoán lên những mức cao kỷ lục trong thời kỳ bùng nổ trí tuệ nhân tạo (AI).

Nhà kinh tế trưởng Adam Slater của công ty tư vấn kinh tế độc lập Oxford Economics cho rằng nếu không có các khoản đầu tư của Magnificent 7 và những công ty công nghệ khác, nền kinh tế Mỹ chỉ tăng trưởng nhẹ trong nửa đầu năm 2025. Nói cách khác, công nghệ đang góp phần duy trì động lực của nền kinh tế. Nhưng nếu vận may của các công ty này thay đổi, những tác động có thể rất nghiêm trọng.

Mặc dù các nhà kinh tế không dự báo về sự sụp đổ của AI, nhưng họ thừa nhận những điểm tương đồng giữa sự bùng nổ của lĩnh vực này và các bong bóng trước đó, từ bong bóng dot.com vào đầu những năm 2000 cho đến cú lao dốc của thị trường vào những năm 1920.

Điều đáng lo ngại là nếu hàng nghìn tỷ USD đầu tư dự kiến cho cơ sở hạ tầng AI không tạo ra doanh thu, những tác động trên toàn cầu sau đó có thể là không nhỏ.

Trong nhiều năm, nhóm Magnificent 7 đã vượt trội và dẫn dắt phần còn lại của S&P 500, chỉ số theo dõi hiệu suất cổ phiếu của 500 công ty đại chúng hàng đầu. Khoảng cách bắt đầu nới rộng sau khi OpenAI phát hành ChatGPT vào năm 2022, khởi đầu cho sự bùng nổ AI.

Tác động của Magnificent 7 lên thị trường trở nên rõ ràng khi tách các công ty này ra khỏi chỉ số S&P 500. Theo phân tích từ công ty nghiên cứu Piper Sandler Technical Research, từ tháng 1/2020 đến ngày 14/11 năm nay, chỉ số S&P 500 đã vượt trội hơn chỉ số S&P 493 (không bao gồm Magnificent 7) về mức lợi nhuận trung bình hàng năm gần 8 điểm phần trăm.

Thị trường chứng khoán khởi sắc là tin tốt cho người Mỹ có thu nhập cao, những người có xu hướng nắm giữ nhiều cổ phiếu hơn người tiêu dùng bình thường và do đó, được hưởng lợi nhiều hơn từ việc giá cổ phiếu tăng.

Những người có thu nhập cao này cũng có xu hướng tiếp tục chi tiêu khi những khó khăn kinh tế khiến người tiêu dùng có thu nhập thấp phải cắt giảm chi tiêu.

Khảo sát người tiêu dùng của Đại học Michigan công bố vào tháng 10/2025 cho thấy lòng tin vào nền kinh tế của những người nắm giữ cổ phiếu, đặc biệt là những người có danh mục đầu tư lớn nhất, đã được cải thiện kể từ tháng 5/2025.

Trong khi đó, lòng tin của những người không nắm giữ cổ phiếu quay về mức thấp của năm 2022, khi lạm phát hậu đại dịch COVID-19 đạt đỉnh 9,1%.

Tâm lý người tiêu dùng nói chung đã giảm trong năm nay do giá cả tăng, thị trường việc làm đóng băng và lo lắng về nguy cơ suy thoái.

Tuy nhiên, theo khảo sát, cảm nhận của người tiêu dùng có thu nhập cao về nền kinh tế có thể giúp thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng ngay cả khi có những quan điểm tương đối bi quan./.

Lê Minh