Ông Trump giảm thuế fentanyl với Trung Quốc xuống 10%, tuyên bố đạt thỏa thuận đất hiếm với Bắc Kinh

Ông Trump giảm thuế fentanyl với Trung Quốc xuống 10%, tuyên bố đạt thỏa thuận đất hiếm với Bắc Kinh

Tổng thống Donald Trump vừa công bố hàng loạt thỏa thuận đột phá với Trung Quốc ngay sau cuộc gặp thượng đỉnh với Chủ tịch Tập Cận Bình tại Hàn Quốc trong ngày 30/10. Những thỏa thuận then chốt bao gồm cam kết 1 năm về đất hiếm và khoáng sản chiến lược, cùng với quyết định giảm một nửa thuế quan fentanyl nhập từ Trung Quốc.

“Vấn đề đất hiếm đã được giải quyết”, ông Trump chia sẻ với các phóng viên trên chuyên cơ Không Lực Một khi rời Hàn Quốc, mô tả cuộc gặp là “tuyệt vời” và khẳng định “nhiều quyết định quan trọng đã được đưa ra”. Ông giải thích thêm rằng đây là thỏa thuận có thời hạn 1 năm và sẽ được đàm phán lại hàng năm.

Ngoài ra, thuế quan đối với hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc sẽ được hạ từ 57% xuống còn 47%. Đổi lại, Bắc Kinh cam kết “nỗ lực tối đa để ngăn chặn fentanyl” – loại ma túy tổng hợp gây ra cuộc khủng hoảng sức khỏe nghiêm trọng tại Mỹ – đồng thời tiếp tục mua đậu nành và các sản phẩm nông nghiệp Mỹ.

Thị trường phản ứng nhanh chóng với những thông tin này. Hợp đồng tương lai đậu nành trên sàn giao dịch Chicago giảm 1.6%, trong khi chỉ số ngành đất hiếm CSI của Trung Quốc tăng hơn 2%, theo dữ liệu từ LSEG.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) trò chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc họp song phương tại Căn cứ Không quân Gimhae vào ngày 30 tháng 10 năm 2025 tại Busan, Hàn Quốc.

Liên quan đến vấn đề nhạy cảm về chip, ông Trump cho biết hai bên đã thảo luận về “nhiều loại chip” nhưng không đề cập đến chip Blackwell tiên tiến nhất. “Họ sẽ tiếp tục đàm phán với Nvidia và các công ty khác về việc mua chip”, ông nói thêm. Đáng chú ý, vấn đề Đài Loan không nằm trong chương trình nghị sự, theo tiết lộ của Trump.

Tính đến thời điểm hiện tại, phía Trung Quốc chưa chính thức xác nhận các chi tiết này. Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại nước này chưa phản hồi ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Theo Han Shen Lin, Giám đốc Trung Quốc tại công ty tư vấn The Asia Group, quyết định của Mỹ về việc cắt giảm thuế quan liên quan đến fentanyl xuống 10% đã giải quyết “một trong những bất bình lớn của Trung Quốc”, đồng thời cho thấy rằng “những nỗ lực của Bắc Kinh trong việc kiềm chế xuất khẩu các tiền chất fentanyl cuối cùng đã được ghi nhận”.

Ông Trump cũng tiết lộ kế hoạch thăm Trung Quốc vào tháng 4/2026, sau đó sẽ là chuyến thăm đáp lễ của Chủ tịch Tập đến Mỹ, mặc dù chưa xác định cụ thể thời gian cho phía đối tác.

Alfredo Montufar-Helu, Giám đốc điều hành tại Ankura Consulting’s GreenPoint Business, đánh giá kết quả của cuộc gặp “vượt xa mong đợi”, một phần nhờ vào mối quan hệ cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo, đủ mạnh mẽ không chỉ để ngăn chặn sự leo thang căng thẳng mà còn đạt được những kết quả tưởng chừng như không thể.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng các xung đột sẽ không hoàn toàn biến mất vì nhiều vấn đề song phương cốt lõi trong mối cạnh tranh Mỹ-Trung vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Cuộc gặp lịch sử này – lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo gặp nhau trong 6 năm – kéo dài 1 giờ 40 phút. Trước cuộc đàm phán, cả hai đã thể hiện thiện chí rõ rệt với tín hiệu hòa giải.

Ông Trump gọi ông Tập là “người bạn cũ” mà ông có “mối quan hệ rất tốt”, trong khi Chủ tịch Tập nhấn mạnh rằng tham vọng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ không gây cản trở cho tầm nhìn “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” của ông Trump.

Những thỏa thuận này được đạt được trong bối cảnh căng thẳng giữa hai siêu cường kinh tế đã leo thang suốt năm nay. Đỉnh điểm gần đây nhất của cuộc chiến thương mại diễn ra trong tháng này, khi Bắc Kinh áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mạnh tay và Washington đe dọa cấm xuất khẩu các sản phẩm công nghệ được hỗ trợ bởi phần mềm Mỹ sang Trung Quốc.

Trong những ngày qua, Mỹ đã công khai chi tiết về các thỏa thuận mà họ mong muốn đạt được với Trung Quốc – từ việc hạn chế dòng chảy fentanyl vào Mỹ đến vấn đề TikTok thoái vốn khỏi công ty mẹ ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh. Thuế quan, hạn chế công nghệ và nguồn cung cấp đất hiếm cũng nằm trong chương trình nghị sự thảo luận chính.

Trước cuộc gặp, Bắc Kinh tỏ ra khá thận trọng về khả năng đạt được thỏa thuận, nhưng một tín hiệu tích cực cho thấy mối quan hệ đang dần ấm lên là việc Trung Quốc vừa mua những lô hàng đậu nành Mỹ đầu tiên sau nhiều tháng gián đoạn, theo Reuters đưa tin trong ngày 29/10.

Vũ Hạo (Theo CNBC)