Trung Quốc cáo buộc Mỹ “cố tình gây hoảng loạn” về kiểm soát đất hiếm, sẵn sàng đàm phán

Trung Quốc cáo buộc Mỹ “cố tình gây hoảng loạn” về kiểm soát đất hiếm, sẵn sàng đàm phán

Ngày 16/10, Bắc Kinh đã lên tiếng cáo buộc Washington tạo ra “hoảng loạn” không cần thiết về các biện pháp kiểm soát khoáng sản đất hiếm mới ban hành, đồng thời bày tỏ sẵn sàng đối thoại để giải quyết căng thẳng thương mại đang đe dọa bùng phát trở lại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

“Cách diễn giải của Mỹ đã nghiêm trọng bóp méo và phóng đại các biện pháp của Trung Quốc, cố tình tạo ra hiểu lầm và hoảng loạn không cần thiết”, người phát ngôn Bộ Thương mại Trung Quốc He Yongqian tuyên bố tại cuộc họp báo, theo tờ Global Times.

Căng thẳng leo thang trước thềm gặp thượng đỉnh

Tuyên bố này được đưa ra một tuần sau khi Bắc Kinh công bố kiểm soát toàn diện đối với xuất khẩu đất hiếm. Tất cả diễn ra trước cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tại Hàn Quốc. Đáp lại, ông Trump đã đe dọa áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc bắt đầu từ ngày 01/11 hoặc sớm hơn.

Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer trước đó đã cáo buộc Trung Quốc đang cố gắng kiểm soát chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu trong cuộc phỏng vấn với CNBC vào ngày 14/10. Theo ông Greer, hành động của Bắc Kinh sẽ quyết định liệu thuế quan có được áp dụng hay không.

Mặc dù vậy, ông Greer nhấn mạnh rằng Tổng thống Trump vẫn muốn làm việc với Bắc Kinh và dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Tập tại Hàn Quốc vào cuối tháng này. Về phía Trung Quốc, người phát ngôn He Yongqian xác nhận Bắc Kinh sẵn sàng đàm phán với phía Mỹ.

Bộ Thương mại Trung Quốc biện minh rằng các biện pháp hạn chế xuất khẩu nhằm bảo vệ an ninh quốc gia bằng cách ngăn chặn việc sử dụng sai mục đích đất hiếm trong các ứng dụng quân sự, đặc biệt là vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Người phát ngôn He Yongqian còn chỉ tới những hạn chế mà Mỹ đã áp đặt với Trung Quốc về chất bán dẫn và các quy tắc nội dung nước ngoài nhằm loại bỏ Bắc Kinh khỏi chuỗi cung ứng Bắc Mỹ.

Đất hiếm đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là công nghệ quân sự. Nam châm đất hiếm là đầu vào thiết yếu trong các nền tảng vũ khí Mỹ như máy bay chiến đấu F-35, tên lửa hành trình Tomahawk và máy bay không người lái Predator. Ngoài ra, chúng còn được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng dân sự như robot, xe điện và ngành công nghiệp bán dẫn.

Trong bối cảnh Trung Quốc thống trị chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu, chính quyền Trump đang tích cực thiết lập chuỗi cung ứng trong nước độc lập với Bắc Kinh. Bộ Quốc phòng đã ký kết thỏa thuận vào tháng 7 với MP Materials – công ty khai thác đất hiếm lớn nhất Mỹ, bao gồm việc nắm giữ cổ phần, thiết lập mức giá sàn và cam kết thu mua.

Vào ngày 15/10, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tiết lộ với CNBC rằng chính quyền Trump có thể mở rộng chiến lược nắm giữ cổ phần sang các công ty khác sau các hạn chế đất hiếm của Trung Quốc.

“Tôi sẽ không ngạc nhiên nếu điều đó xảy ra”, ông Bessent nói khi được hỏi về khả năng mua thêm cổ phần. “Khi chúng tôi nhận được thông báo về việc Trung Quốc kiểm soát đất hiếm, chúng tôi nhận ra rằng Mỹ phải tự chủ, hoặc ít nhất phải đảm bảo nguồn cung cùng với các đồng minh”.

Vị Bộ trưởng Tài chính Mỹ cáo buộc Trung Quốc lợi dụng vị thế thống trị trong tinh chế và xử lý đất hiếm để hạ giá và đẩy các đối thủ nước ngoài ra khỏi thị trường. Ông Bessent khẳng định chính quyền Trump sẽ áp đặt mức giá sàn trên nhiều ngành công nghiệp để chống lại sự thao túng thị trường từ Trung Quốc.

“Khi đối mặt với một nền kinh tế phi thị trường như Trung Quốc, bạn buộc phải thực hiện chính sách công nghiệp”, ông Bessent nhấn mạnh tại Diễn đàn Đầu tư vào Mỹ của CNBC ở Washington, D.C.

Vũ Hạo (Theo CNBC)